Het belang van Leegte in Tai Chi en Qigong

Volgens de oude Tai Chi-meester Sun Lutang kan je Tai Chi en Qigong enkel doorgronden door vaak te oefenen. Toch is het af en toe ook goed om je te laten inspireren door een mooie tekst. De Dao De Jing is zo’n tekst: op een toegankelijke en toch poëtische manier verwoordt hij de oude daoïstische wijsheden die de basis vormen van Tai Chi en Qigong.

Voor mijn masterproef maakte ik ooit een vertaling van de Dao De Jing, een boek van 5000 karakters uit de vierde eeuw voor Christus. Het was een interessant, maar slopend werk. Het uitpluizen van de vele betekenissen van de klassieke Chinese begrippen kostte me bloed, zweet en tranen.

Pas nu, vele jaren later, kan ik echt genieten van het lezen van de tekst. Ik heb blijkbaar de focus verlegd van de vorm naar de inhoud. En daar ligt de ruimte, het inzicht, het genieten en -ja, hoor- de leegte…

Leegte

In onze drukke wereld zijn we bijna steeds met iets bezig. Ontspanning wordt beschouwd als een zoveelste extra activiteit: reizen naar een ver land, spanning afvoeren op een sportterrein of in de fitness, je verstand even op nul zetten achter een scherm…
De focus ligt hierbij steeds op doen, steeds maar doen, ook al weten we diep van binnen dat het goed is om af en toe gewoon te zijn, om de leegte niet te beschouwen als iets vervelends maar als iets dat jou kan voeden, dat je kan brengen tot diepe rust en tot diep inzicht.
En dat soort aandacht is van groot belang in de tijd waarin we leven.

Wu Wei

Oosterse bewegingskunsten en meditaties zijn de laatste tijd enorm populair. Misschien komt dat wel doordat ze je leren om ‘niet te doen’. Meer over de kunst van niet doen of Wu Wei kan je lezen in dit artikel.
Zo kom je steeds dichter bij het essentiële. Tai Chi en Qigong zijn een instrument, een boot die het mogelijk maakt om de leegte, die moeilijk te bevaren is, over te steken. Zodra je immers oog in oog staat met je innerlijke leegte, heb je de neiging om op de vlucht te slaan. Je zoekt afleiding.

Tips

Begin niet hals over kop met je Tai Chi- of Qigongvorm. Geef jezelf eerste even de tijd om niet te doen, om niet te forceren, om niet tegen de haren in te strijken. Niet voor niks start elke vorm vanuit de Wuji-houding: de Leegte-houding. Misschien kunnen bovenstaande woorden uit de Dao De Jing je helpen om je aandacht te richten op de leegte, op de inhoud, op de openheid, de ruimte, het woordeloze.

Tijdens je oefening ben je zoals de naaf van een wiel, verbonden met de leegte (en tegelijk de volheid) van de dantian, je centrum, je buik. Een diepe, ontspannen buikademhaling maakt dit tot een heerlijke ervaring.

Na afloop van je oefeningen kan je nog even bewust wat nagenieten. Je hoeft niet te mediteren, want dan ben je ook weer iets aan het doen. Je hoeft ook niet niks te doen. Gewoon zijn is voldoende.

Osho

Als de Dao De Jing je niet veel zegt, heb je misschien meer aan de woorden van de Indiase mysticus Osho: ‘Als je kunt genieten van de leegte, dan kan niets je vernietigen want dan ben je aan tijd en ruimte ontstegen en één geworden met het geheel. En dat is heiligheid. Een geheel worden is heilig zijn.’