De zachte kracht van de ogen in Tai Chi en Qigong

De meeste topsporters weten dat specifieke oogtechnieken hun prestaties kunnen verbeteren. Voor beoefenaars van Tai Chi en Qigong is dat niet anders. De zachte kracht van de ogen heeft effect op je fysieke en mentale welbevinden.

Al meer dan veertig jaar lang buigen onderzoekers zich over de vraag waarom sommige sporters beter presteren dan andere. Uiteraard speelt aanleg een grote rol, net als training, motivatie, doorzettingsvermogen enz…

In 1992 ontdekte de Canadese doctoraatsstudente Joan Vickers dat ook de ogen cruciaal zijn. Succesvolle sporters fixeren hun blik langer en intenser op hun doel dan minder succesvolle. Dat geldt voor golfers, voetballers, biljarters en boogschieters, maar natuurlijk ook voor beoefenaars van Tai Chi en Qigong.

Mindful

Je ogen zijn de spiegels van je ziel. Je blik laten rusten op een fysiek object kan je geest tot rust brengen zodat afleidende gedachten en gevoelens even geen kans krijgen. Zo kom je tot diepe ontspanning. Vanuit die innerlijke rust kan je al je energie mobiliseren om dan weer voluit in actie te komen.

Een bekende yoga-techniek is tratak, wat zoveel betekent als ‘staren’. Door je ogen te richten op een kaars of een ander object, versmelt je op den duur met dat object, waardoor gedachten naar de achtergrond verdwijnen.

Qigong

Ook in Qigong wordt al eeuwen lang gewerkt met de ogen. Er bestaan verschillende massages, zowel rechtstreeks op en rond de ogen als op andere delen van het lichaam die in relatie staan met de ogen. Ook zijn er specifieke oefeningen waarbij oogspieren getraind worden en het evenwicht tussen beide ogen hersteld wordt.

Een heel eenvoudige techniek die je nu kan uitproberen -zeker als je al een tijdje achter je scherm zit- is de volgende: wrijf je handen lekker warm, sluit je ogen en leg je handpalmen op je ogen. Laat de warmte van je handen diep binnendringen in je oogkassen en laat toe dat je ogen ontspannen en eventjes helemaal tot rust komen. Glimlach naar je ogen.
Verkwikking gegarandeerd!

Horizon

De meeste mensen, zeker in steden, kijken hooguit een paar meter voor zich uit, de ogen gericht naar het trottoir. Soms is dat nodig om niet te struikelen of ergens in te trappen, maar vaak is het niet meer dan een gewoonte, een vorm van bescherming ook. Wandelen met je ogen naar de grond beperkt je bewustzijn. Probeer maar eens om bij je volgende wandeling bewust naar de horizon te kijken, het hoofd rechtop, en voel het verschil. De verte doet je ogen goed.

Het hoofd rechtop houden ontlast bovendien rug, nek en schouders en activeert de Shen en dus je hele wakkere, alerte bewustzijn.

Zachte, zatte ogen

In Tai Chi zijn je ogen zacht, ontspannen en alert, maar niet gefocust. Het is zoals wanneer je te veel gedronken hebt en je alles tegelijk ziet maar niks in het bijzonder. Je ogen zijn niet gericht op een bepaald object, maar op alles tegelijk. Je observeert dus zowel wat zich voor je bevindt als wat zich afspeelt in je ooghoeken.

Dat perifere zicht is niet alleen goed voor je evenwicht en coördinatie; het vergroot ook je bewustzijn. Je blik wordt meer open, ruim en vooral: gevoeliger en ontvankelijker voor de omgeving. Bovendien is deze zachte blik minder belastend voor je ogen, wat je algehele welbevinden bevordert.

Krijgskunst

Die perifere, op de horizon gerichte blik is cruciaal in een krijgskunst als Tai Chi. Als je je tegenstander niet ziet, krijg je immers slaag.
Met de juiste blik zie je geen fragmenten van de werkelijkheid, maar de werkelijkheid als een geheel. Alles is één. Niets ontgaat je. Je kijkt met heel je wezen. Zo richt je je op de eenheid van alles, van yin en yang, van je tegenstander, jezelf en alles wat leeft.

Een zachte blik zorgt voor meer rust en innerlijke vrede. Die meditatieve staat vermindert stress, verhoogt je mentale helderheid en bevordert je concentratie.