Tai Chi is een Chinese krijgskunst. Een krijgskunst? De traagheid van Tai Chi wekt bij veel mensen verwondering, soms nieuwsgierigheid en niet zelden een sarcastische glimlach. Hoe kan zo’n trage krijgskunst doeltreffend zijn? Wat is de zin van die traagheid?
De trage bewegingen die we kennen van Tai Chi zijn maar een onderdeel van de volledige bewegingskunst. Minder bekend zijn de partneroefeningen, de vormen met wapens (zwaard, stok, water,…) en niet te vergeten: de snelle vorm. Net als andere krijgskunsten heeft Tai Chi immers een snelle vorm, al wordt die heel vaak traag ingeoefend. En dat heeft een aantal heel goede redenen.
Bewustzijn
Heb je wel eens een wandeling gemaakt tegen halve snelheid? Je ziet meer, je hoort meer, je voelt meer. Een buurt waar je elke dag langsgaat ziet er plots helemaal nieuw uit, alsof je er voor de eerste keer komt.
Als je traag genoeg beweegt, word je je makkelijker bewust van wat je doet. Je voelt de coördinatie van alle delen van je lichaam, de kwaliteit van je ademhaling, de aard van je concentratie, eventuele spanningen en blokkades en je voelt levensenergie (qi) in de bewegingen. Dat is een heel pak moeilijker te ervaren wanneer je snel beweegt.
Ontspanning
Traag bewegen brengt je geest en je hart tot rust. Je stemt terug af op het ritme van de diepe bron in jezelf. Ook je lichaam vindt zijn eigen ritme terug. Hierdoor kom je tot een meer holistische manier van bewegen: je gaat bewegen als één geheel. Dit is een actief proces, waar je volledige aandacht voor nodig is. Vanuit het perspectief van krijgskunst is dat bewegen als één geheel heel belangrijk. Het geeft je een zachte kracht, een stevigheid waarbij alle delen van het lichaam verbonden zijn.
Pezen
Snelle bewegingen activeren en versterken de spieren. Trage bewegingen werken eerder in op de pezen. Sterke pezen staan misschien niet direct bovenaan je verlanglijstje, maar ze zijn erg belangrijk om je algehele kracht te vergroten. Ze beschermen je tegen blessures en ze helpen zelfs om je beendermassa te vergroten, iets waar mensen met osteoporose zeker niet rouwig om zullen zijn. Voor krijgskunstenaars staan sterke pezen gelijk aan een stevige innerlijke structuur en een grote veerkracht.
Ademhaling
Iedereen weet dat het gemakkelijker is om diep en ontspannen te ademen wanneer je traag beweegt. Adem en beweging worden één geheel. Het verdiepen van je ademhaling is een heel belangrijk aspect van gezondheid. Vanuit het oogpunt van krijgskunst is een ontspannen ademhaling belangrijk zodat bij snelle bewegingen de adem niet stokt, maar vrij blijft. Dat stelt de beoefenaar in staat om energie naar buiten te sturen, ondersteund door de kracht van de adem.
Zenuwstelsel
We leven in een steeds snellere maatschappij, met steeds meer prikkels, steeds meer druk. Het is niet zo vreemd dat ons lichaam reageert met stress, vermoeidheid en spanningsgerelateerde klachten. Het sympathisch deel van het autonome zenuwstelsel is actief (yang) en wordt vaak overprikkeld. De trage bewegingen van Tai Chi en Qigong stimuleren het parasympathisch zenuwstelsel (yin), waar herstel en genezing mogelijk wordt gemaakt. Trage, bewuste bewegingen bevorderen dus je zelfgenezend vermogen. Ideaal voor mensen met gewrichtsklachten, maar ook voor diverse andere aandoeningen.
Heb je ervaring met traag of snel bewegen? Deel hieronder je verhaal met anderen!
Al wat hier gezegd wordt kan ik alleen maar beamen. Ik ben altijd een zeer opgejaagd persoon geweest zonder het echt te beseffen. Pas toen ik iets meer dan een jaar geleden Tai Chi bij Kris begon te volgen kwam ik tot het besef dat het écht anders moest en oooh….hoe zaaalig kan ik mij soms voelen na een les en zelfs na een sessie thuis. Ik merk dat ik mijn dagelijkse activiteiten op een veel rustiger manier doe en ook….niet meer opgejaagd achter het stuur…, rustig te voet en ontspannen boodschappen doen…, eens lekker een fietstochtje op trage snelheid en genieten van wat ik om me heen zie en ervaar…ik zou het niet meer willen missen. Dank u wel Kris!
Met veel plezier, Dominique! Dankjewel dat je de tijd neemt om even te reageren.
Tai Chi leert mij trager te zijn , niet allen om de oefeningen te doen, ook in het dagelijks leven. In mijn actief leven moest het dikwijls snel gaan en dat heeft mij voor een deel misvormd. Door Tai Chi leer ik nu trager te zijn… het heeft zeker voordelen. Je geniet meer van alles en je voorkomt ongelukken …
Bedankt dat je de tijd hebt genomen om een reactie te schrijven, Chris! Ik volg helemaal wat je zegt: je voorkomt ongelukken door trager te bewegen, en zeker door bewuster te bewegen. En je geniet meer! Veel plezier, Kris
Als Tai Chi beginner word ik gewaar hoe goed die traagheid in bewegen me doet. Ik was zelf altijd al traag, maar ik zag dat als negatief (ik ben niet mee, ik sta altijd achteraan…). Ik had en heb een hekel aan sport, zelfs aan fitness en ook dat zag ik als ‘falen’ want de trend was immers: snel, flitsend en adrem bewegen en reageren. Nu begin ik te denken dat mijn traagheid ook wel eens een ‘remmende voorsprong’ zou kunnen zijn. Op deze manier van bewegen in de Tai Chi lessen lukt het me af en toe om alleen maar daarop te letten en de stress uit mijn hoofd te laten glijden. Dat kon ik met sporten ook wel maar ‘happy’ werd ik daar niet van. In de Tai Chi les vind ik het heel fijn.
Dag Gerdien, je gaat duidelijk tegen de snelle, flitsende trend in en zo laat je de stress ‘uit je hoofd glijden’. Mooi is dat! Veel oefen-plezier! Kris
Inderdaad vertragen heeft echt zijn voordelen, zowel voor mijn lichaam, mijn geest. Genieten van het NU-moment. Vele jaren stapte ik door de bergen, prestatie stond voorop. Nu besef ik dat ik veel te weinig genoten heb van de mooie altijd veranderende natuur. Ik doe nu rustiger aan. Prestatie is niet meer nodig. Regelmatig stilstaan en de omgeving in me opnemen doet mij leven en maakt mij goed gezind. Dan voel ik gelukkige momenten. Die zijn zo kostbaar. Als ik naar tai chi keek dan begreep ik dat deze kunstvorm een enorme impact op mijn leven, mijn lichaam en geest zou hebben. Ik twijfelde daarom niet om het uit te proberen.
Vertragen is ook leuk: het geeft meer verbinding met mensen en met de omgeving waarin je je bevindt. Vertragen helpt mij kleine dingetjes te zien, die ‘snel-snel’ niet zou hebben opgemerkt.
Vertragen doet deugd: het helpt mij om even stil te staan bij kleine eenvoudige situaties, die achteraf bekeken best belangrijk bleken of voor mezelf of voor iemand anders.
Vertragen doet mij dingen doen en beleven, waar ik anders nooit bij stil zou hebben gestaan… En daardoor veel eenvoudige, warme momenten hebben gemist.
Vertragen heeft me vaak al hele lieve en blije, heel mooie momenten als herinnering geschonken.
Ik heb jouw reactie héél traag gelezen, Lieva 🙂
Nuttig en heel waar! Ik oefen ook flamenco op de tai chi manier… En piano uiteraard ook! Is overal goed voor 🙂
Dag Liesbet, dankjewel voor je aanvulling. Inderdaad, vertragen heeft zijn nut op veel domeinen!
Beste groeten, Kris
Het lukt me steeds beter om oefeningen trager te doen, wat betekent dat je ook steeds trager en langzamer kan in en uit ademen.
Met mooie muziek erbij lukt het nog beter, zo ontspannend !