Hoe je Tai Chi en Qigong doet zonder pijn

Pijnbestrijding zit in het DNA van Tai Chi en Qigong. En toch krijgen sommige mensen juist pijn door het beoefenen van deze bewegingskunsten. Met een aantal goede grondhoudingen en oefenmethodes kan je die pijn echter volledig vermijden en kan je ten volle de vruchten plukken van deze heilzame manier van bewegen.

Natuurlijk zijn er aandoeningen waarbij je beter niet te veel beweegt: sommige hartaandoeningen, koorts en natuurlijk breuken en andere acute klachten. De meeste medische professionals zijn intussen genoeg vertrouwd met Tai Chi en Qigong om te weten of deze bewegingsvormen aangewezen zijn voor je of niet. Aarzel dus niet om het hen te vragen.
In ieder geval zijn de meeste experts het erover eens dat het erg belangrijk is om zoveel mogelijk in beweging te blijven.
En dat doe je natuurlijk liefst zonder pijn.

Pijn

In de traditionele Chinese geneeskunde wordt pijn gezien als stagnatie van Bloed En Qi, een tekort aan interne beweging dus. Zonder interne beweging worden de weefsels niet gevoed en worden ze ziek. Pijn is dus een signaal van het lichaam om die vlotte doorstroming te herstellen.
Tai Chi en Qigong zijn helemaal gericht op een betere doorstroming van Bloed en Qi doorheen het lichaam. Dat is de reden dat veel mensen na het oefenen meestal minder pijn ervaren; de interne beweging in bloedvaten en meridianen is hersteld.

Ook op lange termijn is dat effect merkbaar. Door regelmatig te oefenen worden je spieren immers sterker en stabieler. Daardoor worden je gewrichten en je kraakbeen minder belast, met minder pijn als gevolg.

Maar soms gaat het mis, en dan krijg je pijn tijdens of na het oefenen. Zeker in een leerproces, waarin je nog niet alles even ontspannen kan doen. Het moeilijke is ook dat je die pijn meestal pas achteraf voelt, niet op het moment zelf.

Evenwicht

Tai Chi en Qigong zijn evenwichtskunsten. Ze hebben het meest heilzame effect op je gezondheid als je de weg van het midden bewandelt. Niet te veel en niet te weinig.
Maximaal stretchen, maar niet zo ver dat het pijn doet. Veel oefenen, maar niet te veel. Lastige oefeningen doen, zoals staande houdingen die je lange tijd aanhoudt, maar jezelf er niet mee martelen.
Een kwestie van gezond verstand dus, van zelfliefde. Geen zelf-verwennerij, geen zelfkastijding, maar iets daar tussenin.
En als je zo veel pijn hebt dat bijna alle beweging pijn doet, lees dan even dit artikel over de kracht van de verbeelding.

Aandacht

Een andere uitdaging is om zo aandachtig mogelijk te zijn voor alles wat er hier en nu in je lichaam gebeurt. Het is niet voor niks dat de meeste Qigongvormen starten met een minuutje ‘de stilte binnengaan’.
Dat minuutje gaat vaak gepaard met een korte begeleidende meditatie. Een van mijn favorieten is: ‘Kijk met je interne blik naar het topje van je neus. Je neus kijkt naar je hart. Je hart kijkt en voelt naar dantian (buikzone).’

Als je aandacht in je lichaam is, zal je haarfijn aanvoelen wat je grenzen zijn. Je zal je spieren dan nooit overbelasten en jezelf geen pijn doen, welke bewegingsbeperking je ook hebt.
In het begin zal je er misschien vaak ‘over gaan’, met pijn als gevolg. Je lichaam geeft zo een waardevol signaal om het de volgende keer wat rustiger en aandachtiger te doen.

Glimlach

Als je pijn hebt aan bv. je voet, kan je dus blijven oefenen, maar met extra aandacht en liefde voor de gekwetste voet. Wees er extreem vriendelijk voor, ook al vergt dat zodanig veel aandacht dat je de volgorde van je bewegingen helemaal kwijt bent.
Een mooie techniek is om met je liefdevolle aandacht naar je voet te gaan alsof hij een ziek kindje is. Je neemt een (denkbeeldige) stoel en zet hem naast dat zieke kindje (je voet). Gewoon liefdevol aanwezig zijn is dan voldoende. Genezing gebeurt dan automatisch, op zijn eigen, mooie, natuurlijke tempo.

Deel van die zelfliefde is natuurlijk ook om te stoppen als het niet meer gaat, eventjes rust te nemen en dan voorzichtig terug beginnen. Steeds weer opnieuw.