Het tweede brein: slimmer dan je denkt

Kan je je nog herinneren dat je vlinders in je buik voelde? Of dat je een moeilijke beslissing nam vanuit je ‘buikgevoel’? Heel waarschijnlijk heb je dan kennis gemaakt met je tweede brein. Wetenschappelijk onderzoek naar dat brein, diep verscholen in je ingewanden, geeft nieuwe inzichten in het verband tussen wat je eet, hoe je je voelt en zelfs wat je denkt.

Tot voor kort dacht de wetenschap dat de spijsvertering louter werd aangestuurd door onze hersenen. Tot men ontdekte dat er wel 100 miljoen zenuwcellen verspreid zijn langs je slokdarm, maag en darmen, meer nog dan in de wervelkolom. Wetenschappers noemen dit tweede brein het ‘enterisch zenuwstelsel’.

Onafhankelijk

In tegenstelling tot het brein in je hoofd dient je tweede brein niet om te praten, tellen of filosoferen. Het is vooral gericht op de goede werking van de spijsvertering. Dat gaat van slikken tot het mobiliseren van enzymes die het voedsel afbreken, de absorptie van voedingsstoffen en eliminatie.
Het tweede brein kan natuurlijk geen echte gedachten produceren zoals dat andere brein, maar het is wel een aparte entiteit. Het is een netwerk van neuronen, neurotransmitters en proteïnen die informatie uitwisselen met elkaar, net zoals het ‘echte’ brein. Het tweede brein is dus een relatief onafhankelijk systeem dat kan leren, onthouden en een ‘buikgevoel’ kan produceren.

Verbonden

Onderzoekers gaan er meer en meer van uit dat de twee breinen met elkaar verbonden zijn zoals Siamese tweelingen. Wanneer het ene brein geprikkeld wordt, reageert het andere. Yin en yang. Zo leiden chronische darmklachten tot angstgevoelens en depressie, maar angst en depressie leiden ook tot darmklachten.
Net zo geeft een angstig vooruitzicht tintelingen in je maag, knijpt het je keel dicht of vermindert het de controle op je blaas. Omgekeerd kan het tweede brein zelfstandig benzodiazepines produceren. Dat zijn chemicaliën die je terugvindt in angstremmende medicijnen zoals Valium of Xanax.

Dantian

De meeste Tai Chi- en Qigongbeoefenaars kennen het tweede brein als de onderste dantian, de zone in je buik net onder de navel waar je Qi (levensenergie) kan opslaan. Het is bij benadering de locatie van het mesenterium, een deel van het buikvlies dat maag, milt, pancreas, lever, galblaas, en darmen bedekt.

Een belangrijk punt dat nauw verbonden is met de onderste dantian is de Levenspoort. Meer daarover kan je lezen in dit artikel.

Aandacht

De oude Chinezen ontdekten dat het heel belangrijk is om dat tweede brein lekker warm te houden en goed te voeden met energie. Doe je dat niet, dan is dat alsof je een dure telefoon zou kopen en hem nooit in de lader steekt. Om het tweede brein ‘op te laden’ zijn er massa’s technieken, vaak met heel eenvoudige middelen.
Een van de meest efficiënte technieken is het bewust gebruiken van je aandacht. Je volle aandacht focussen op je buik heeft een ontspannende, maar ook verkwikkende werking. Het verbindt het eerste met het tweede brein.
Die aandacht, net als de oefening hieronder, genereert extra energie in de dantian. Zo wordt het tweede brein gevoed en de telefoon opgeladen.

De blaasbalg-ademhaling