De meeste mensen die al wat langer Tai Chi, Qigong of andere Chinese bewegingskunsten doen, kennen de gewaarwording van ontspanning, interne beweging en verbondenheid. Het wordt steeds duidelijker dat deze heerlijke effecten veroorzaakt worden door het ontspannen en stimuleren van de fascia.
Een tijdje geleden oefenden we op innerlijke structuur. Iemand duwde zachtjes op verschillende delen van mijn lichaam om de stevigheid van mijn structuur te testen. Ik merkte onmiddellijk een zwakte in mijn schouder. Het was lang zoeken en proberen, maar uiteindelijk verbond ik mentaal mijn elleboog met mijn zonnevlecht, alsof er een brug van ontspanning werd gemaakt over de schouder heen, waardoor mijn schouder merkbaar versterkte.
Ik herstelde de eenheid in mijn lichaam.
Zoveel was duidelijk, maar de eenheid van wat?
Fascia
Elk orgaan, elke spier en zelfs elke zenuwbaan wordt omgeven door een netwerk van bindweefsel dat we fascia noemen. Het ziet er een beetje uit als een spinnenweb, maar dan gemaakt van dicht op elkaar gepakte, holle strengen collageen gevuld met vloeistof.
Vroeger zagen wetenschappers fascia louter als opvulling en schokdemper. Intussen heeft men vastgesteld dat deze structuur zowat elk aspect van je lichaam beïnvloedt en dat het een groot aandeel heeft in het ontstaan van allerhande klachten en aandoeningen.
Ontspanning
De fascia is een soort elektrisch communicatiesysteem. De ontspanning die je ervaart wanneer je Tai Chi of Qigong doet maakt dat de fascia die elektrische informatie ongehinderd kan doorgeven. Die informatie is trouwens wat Chinezen Qi of levensenergie noemen.
Om die Qi vrij te laten stromen, moet de fascia vrij zijn van spanning en blokkades. Ontspannen dus. Dat kan je doen door je huid (en de onderliggende fascia) lichtjes te rekken en te strekken. Alle structuren bewegen dan mee. Sommige Tai Chi beoefenaars ervaren dit als een ballon-gevoel. Hoe meer je vertrouwd raakt met die diepe ontspanning, hoe gevoeliger je wordt voor de interne beweging van de fascia.
Interne beweging
Vanuit zijn ruime ervaring met interne beweging omschrijft de Antwerpse osteopaat Jan Guetens het zo: ‘De fascia is de brug tussen het fysieke en het energetische lichaam. Door de interne beweging van de fascia te herstellen, gaat tegelijk de energie vrijer doorstromen. Trage en bewuste oefeningen zoals Tai Chi zijn een ideale manier om die interne beweging te leren ervaren en te versterken.’
‘Eigenlijk kunnen alle trage en zachte oefeningen hiervoor dienen. Laat je meevoeren met de trage beweging, alsof ze van binnenuit ontstaat. Het lijkt alsof je wordt bewogen, alsof je lichaam het overneemt. Dat brengt je op het ritme van de interne beweging, het eigen ritme van de fascia. Je laat de uitwendige beweging overeenstemmen met die interne beweging. Oefen zo vaak dezelfde beweging tot je het gevoel hebt dat de beweging moeiteloos, vanzelf ontstaat.’
Een mooie toepassing van deze interne beweging is spontane Qigong.
Verbondenheid
‘Wanneer een deel beweegt, beweegt het geheel’, staat in de klassieke Tai Chi teksten.
Veel moderne mensen ervaren hun lichaam echter niet als een verbonden geheel. We leven grotendeels vanuit ons hoofd en onze handen en armen, vandaar de vele spanningsklachten in schouders en nek. Als je denkt aan kracht, denk je wellicht eerder aan een sterke biceps dan aan een goed geïntegreerd en verbonden lichaam, toch? Nochtans geeft verbondenheid oneindig veel meer kracht dan opgepompte spieren.
Fascia zit vol receptoren die continu aangeven waar we ons in de ruimte bevinden, wat onze lichamen doen en hoe ze het doen. Hoe meer je hier voeling mee krijgt, hoe vloeiender en meer verbonden je beweging wordt.
Aarzel niet om je aanvullingen, ervaringen en hersenspinsels te delen met anderen. Zo leren we van elkaar!
- Mijmeringen van drie Tai Chi lesgeversRuim twee jaar geleden breidde Rust in Beweging uit. Na een stevige opleiding startten Ann Danckaerts, Els Jageneau [...]Read more
- Hoe Tai Chi en Qigong je coördinatie blijvend kunnen verbeterenVeel mensen hebben moeite met coördinatie en evenwicht. Het is een lastig en vaak complex probleem, dat zeker voor [...]Read more
- Word een mens uit één stuk met Tai Chi en QigongWe leven in een tijd waarin mensen snakken naar verbinding. Wie wil er niet een mens uit één stuk zijn? Een geheel. [...]Read more
Ik ben wel een fan van alles wat traag/langzaam gaat of kan gaan! Ik dans nu regelmatig tijdens de 5 ritme dans ook met hele langzame bewegingen! En dat kan echt wonderlijk zijn! Ik ga het vanaf nu nog veel vaker doen en ook in mijn dagdagelijkse leven!! Ik ben er vrij zeker van dat in heel wat gevallen “traag” net sneller is! Sneller omdat die trage bewegingen een sterker effect hebben op onder andere het zelfhelend vermogen van ons lichaam. En dat heeft invloed op ons gehele wezen: lichaam, geest en ziel! Wij zijn allen lichtwezen, want alle levende wezens zijn lichtwezens omdat elke levende cel licht uitstraalt. Dode cellen zijn donker, het licht is eruit weggevloeid. En licht is “energie”…maar nu begin ik te filosoferen…
Om terug te komen op die trage bewegingen: de fascia therapeute waar ik gisteren op consult ging sprak ook over de “interne beweging”! En hoe qigong en dans (ik doe wekelijke 5 ritme dans) die interne beweging helpt te stromen en in evenwicht te komen, te zijn en te blijven.
Trage bewegingen kan ik ook veel gemakkelijker “heel bewust” doen dan snelle bewegingen. Ik geloof ook dat dit bewustzijn in het hier en nu met wat ik bezig ben belangrijk is, wellicht even belangrijk als de beweging zelf!
Waw, Michael, wat mooi verwoord. Dankjewel voor deze reactie!
Kon ik dat maar in 1-2-3 toepassen en ervaren!
De weg is belangrijker dan het doel, maar de weg is zó lang!
Tsja… een korte weg zou te rap afgelegd zijn, he 🙂 En hoe zeggen ze dat: een lange reis begint met 1 stap…? Dat is de stap van vandaag, de stap van nu. Het is de enige stap die echt telt. Veel oefenplezier!
Beste rejo,
zo herkenbaar die gedachte die door je hoofd gaat: “Kon ik dat maar 1-2-3 toepassen en ervaren”…
Die gedachte had ik vroeger jarenlang!
Ik ben nu tot het inzicht gekomen dat net die weg er naartoe de moeite waard is en bedenk dit eens:
is deze weg, het groeien naar het doel, niet net datgene wat je vreugde, voldoening en zoveel meer kan schenken?
Zie die weg naar je doel niet als die lange weg, zie het als allemaal kleine uitdagingen met vallen en weer opstaan…allemaal kleine of grotere overwinningen! En het belangrijkste: geniet van elk moment! Neem zelf je leven op, een ander zal dat niet voor jou doen. Ik spreek uit eigen ondervinding en weet dat dit op zich al een uitdaging zal zijn! Geef je zelf de tijd in mildheid naar jezelf toe.
Ik wens je alle kracht en moed!
Verbondenheid: dat woord heeft me het meest getroffen in dit artikel.
Of het nu om bewegingen gaat, of om mensen : samen kunnen we meer.