Veilig groeten in tijden van Corona

Ik heb het altijd een beetje vreemd gevonden, het groeten met ellebogen en hielen terwijl je eigenlijk minstens een meter afstand moet houden. Een mooi en volwaardig alternatief komt uit het Oosten: de begroeting uit de Chinese krijgskunsten. Een eenvoudige manier van groeten met veel diepgang en bovenal: honderd procent corona-proof 🙂

Allereerst de techniek: je linkerhand is open, met de vingers lang en ontspannen tegen elkaar aan. De duim wijst naar beneden. De rechterhand maakt een stevige vuist. Druk je vuist tegen je handpalm aan.

Alternatieven

Er zijn in de loop van de geschiedenis een aantal varianten ontstaan van deze manier van groeten. Soms is de duim van de linkerhand naar binnen geplooid, soms wijst de duim gewoon naar beneden. Sommige mensen maken er een buiging bij en sommigen niet. Je kan ook kiezen of je beide handen wat naar voren duwt of niet.

Shaolin

Er zijn veel verschillende verklaringen voor deze manier van groeten.
De eerste komt van de Shaolin monniken, die aan de basis liggen van veel Chinese krijgskunsten. Hun ideaal is het verminderen van het lijden van alle levende wezens. De monniken willen dus zo weinig mogelijk geweld gebruiken, wat tot uiting komt in het groeten met een open linkerhand die de rechtervuist ‘stopt’.

Verzet

Sommige mensen, vooral historici, leggen een verband met de Ming-dynastie, die China regeerde van de 14e tot de 17e eeuw. Het Chinese karakter voor Ming is 明 en bestaat uit 日 (zon) en 月(maan). Zoals je ziet, lijkt het karakter voor de zon op je vuist en dat voor de maan op je open linkerhand. Als je de twee samenbrengt, krijg je dus het karakter Ming. Toen de Ming-dynastie verdreven werd door de Mantsjoes, verzetten veel krijgskunstenaars zich tegen de bezetter door te groeten met het karakter Ming.

Vijf meren, vier zeeën

De uitleg die Dr. Paul Lam aan deze manier van groeten geeft is iets diepzinniger: de vier vingers van de linkerhand staan voor si hai, de vier zeeën. De vijf knokkels van de vuist zijn de wu hu, de vijf meren. ‘Vijf meren, vier zeeën’ betekent zoiets als ‘overal’. Door zo te groeten druk je dus iets uit van verbondenheid, vriendschap en universaliteit. De duim (jij zelf) wijst naar beneden, wat staat voor nederigheid. Geen onderdanigheid, maar nederigheid. Dat betekent dat je je niet méér voordoet dan je bent, maar zeker ook niet minder.

Eenheid

Soms hoor je ook wel eens dat de open linkerhand je geest is en de vuist je fysieke lichaam. Chinese krijgskunsten zoals Tai Chi verenigen immers lichaam en geest.
Die verklaring komt ook dicht bij de betekenis die de Traditionele Chinese geneeskunde geeft aan deze manier van groeten. Wanneer je Tai Chi of Qigong beoefent, sta je traditioneel met je gezicht naar het zuiden. De zon komt dus op aan je linkerkant. Dat betekent dat je linkerhand yang is (actief, warmte, open, opgaande zon) en je rechterhand yin (passief, koelte, gesloten, ondergaande zon). Het yange beschermt het yinne en het yinne voedt van binnenuit het yange. Samen staan ze voor de Taiji, dat universele symbool van eenheid. (Over de relatie tussen dat symbool en de sport Tai Chi lees je meer in dit artikel.)

Welke draai je ook geeft aan deze manier van groeten, al de verklaringen geven weer waar het echt om gaat in de Chinese krijgskunsten en in het leven zelf: eenheid en verbondenheid.

Beide handen kunnen niet zonder elkaar.
In verbondenheid maken je handen de cirkel rond.
Dan ben je pas echt heel.
Een geheel.
Helemaal klaar om je medemens te begroeten.