Tai Chi is (g)een krijgskunst

Voor sommigen is Tai Chi zonder krijgskunst als een zwembad zonder water. Voor anderen is het martiale aspect van deze edele sport totaal overbodig. Het is een vaak gehoorde controverse.

Wanneer ik tijdens workshops in scholen of bedrijven vraag wie er iets kan vertellen over Tai Chi, blijkt het krijgskunst-aspect weinig of niet gekend te zijn. Wat iedereen wel weet is dat Tai Chi traag is, dat het uit het Oosten komt, dat het je gezondheid bevordert en dat het je tot rust brengt. Nochtans is Tai Chi de bekendste Chinese interne krijgskunst. Dat is bij velen blijkbaar wat ondergesneeuwd.

Tai Chi als krijgskunst

Het martiale karakter van Tai Chi is overduidelijk. Eigenlijk is Tai Chi (tàijí) een filosofisch begrip. Het is niet meer of minder dan het yin-yang-symbool en alles waar dat voor staat. De sport of bewegingskunst die intussen door miljoenen mensen over heel de wereld wordt beoefend, heet voluit Tai Chi Chuan (tàijíquán), waarbij de chuan gewoon vuist of krijgskunst betekent. Tai Chi (Chuan) is dus ontegensprekelijk een krijgskunst. Het is de krijgskunst van de dynamiek van yin en yang.

Tai Chi heeft naast het martiale aspect een heel aantal bewezen effecten op de gezondheid. Sommige beoefenaars zweren echter zodanig bij het martiale aspect dat ze neerkijken op Tai Chi die louter voor de gezondheid wordt beoefend. Iedereen die de krijgskunsttoepassingen buiten beschouwing laat, doet volgens hen iets compleet anders. Als het aan hen lag, zou dat zelfs helemaal geen Tai Chi genoemd mogen worden. Het lijkt alsof ze bang zijn dat de ‘originele’ Tai Chi-kennis zou verwateren en misschien zelfs verdwijnen.

Heel wat minder zwart-wit is de mening van de Tai Chi, Bagua en Xingyi-expert Jean Jacques Hanssen, bezieler van de Luikse school La Recherche Du Tao. “Tai Chi is als een encyclopedie van twintig boekdelen. Wanneer je het martiale aspect buiten beschouwing laat, kan je er misschien vijftien van doorgronden. De overige vijf zullen altijd een mysterie voor je blijven. Dat is jammer, maar in wezen is het natuurlijk helemaal oké.”

Tai Chi zonder krijgskunst

Tai Chi voor Gezondheid, waar die vijf martiale boekdelen hoogstens als illustratie vermeld worden, heeft nochtans al miljoenen mensen over heel de wereld geholpen om op een haalbare manier te gaan sporten, hun gezondheid op peil te houden en zelfs te genezen van een hele resem medische klachten. En om de wondere wereld van de Oosterse levenswijsheid binnen te stappen.

Zelf ben ik gepassioneerd door die vijf extra boekdelen, omdat ze me de ware diepgang van Tai Chi tonen en bovendien de effecten op mijn gezondheid nog vergroten. Ik heb echter al veel mensen ontmoet die die passie niet delen. Voor hen mag Tai Chi louter een set bewegingen zijn die hen leniger maakt, sterker, fitter en die de geest tot rust brengen.

En daar is helemaal niks mis mee.

Eén Tai Chi

Er is uiteindelijk maar één Tai Chi. Ieder beoefent de sport op zijn of haar eigen manier, naar eigen vermogen, met de eigen motivatie. Het yin-yang-symbool indachtig lijkt respect voor ieders eigenheid en diversiteit trouwens een mooie stap in het doorgronden van deze fantastische sport.